Muğla Adli Tıp Şube Müdürlüğü olarak düzenlenen raporlar ile adli tıbbi uygulamalar aşağıdaki belirtilmiştir.
A. Mevzuat gereği Adli Tıp Şube Müdürlüğümüzde resmi bilirkişi sıfatı ile düzenlenen raporlar aşağıdadır;
1. 5237 Sayılı Türk Ceza Yasası’nın 86/2 ve 1. maddeleri kapsamında yaralanmanın basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek nitelikte olup olmadığı, vücuduna acı veren/ sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan yaralanma oluşturup oluşturmadığı,
2. 5237 Sayılı Türk Ceza Yasası’nın 87/1 maddesi kapsamında yaralanmanın yaşamını tehlikeye sokan bir durum oluşturup oluşturmadığı, çehrede sabit iz niteliğinde olup olmadığı,
3. 5237 Sayılı Türk Ceza Yasası’nın 87/3 maddesi kapsamında yaralanma ile vücutta kemik kırığı olup olmadığı, varsa hayat fonksiyonlarını etkileme derecesi,
4. 5237 Sayılı TCK’nın 31/2 maddesi gereği sanığın kendisine isnat edilen suçun hukuki anlam ve sonuçlarını algılayıp algılamadığı ve bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneğinin mevcut olup olmadığı (farik ve mümeyyiz olup olmadığı),
5. 5237 Sayılı TCK’nın 32/1-2 maddeleri gereği sanığın kendisine isnat edilen suçun hukuki anlam ve sonuçlarını algılayıp algılamadığı ve bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneğinin mevcut olup olmadığı (suça karşı cezai ehliyete haiz olup olmadığı),
6. 5237 Sayılı Türk Ceza Yasası’nın 102, 103 maddeleri kapsamında vücut dokunulmazlığının ihlali veya vücuda organ veya sair cisim sokulması, cinsel istismar (anal veya vaginal yolla ırza geçme veya ırza tasaddi) olup olmadığı,
7. 765 Sayılı Türk Ceza Yasası’nın 456/1,2,3 ve 4. maddeleri kapsamında kaç gün mutad iştigale engel teşkil edeceği ve hayati tehlike oluşturup oluşturmadığı,
8. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 409. maddesi gereği vasi tayinine gerek olup olmadığının tespiti,
9. Yaralamalı olaylarda tazminat davasına esas, malüliyet oranı tespiti.
Bu raporların düzenlenmesinde; olay ile ilgili tıbbi belgelerin tamamının gönderilmesi, çekilmiş ise çekilmiş grafiler ile grafilerin radyoloji uzmanınca incelenmesi sonrası düzenlenmiş grafi raporlarının temini, tıbbi belgelerin taranan örneklerinin okunaklı olması, istenmiş ise konsültasyon ve/ veya kontrol muayenelerine ait raporların gönderilmesi, çehrede sabit iz veya duyularından veya organlarından birinin sürekli zayıflaması ya da işlevinin yitirilmesi yönünden rapor tanzimi isteniyorsa, şahsın mutlaka muayene edilmek üzere gönderilmesi gerektiği hususlarına dikkat edilmesi, sonuç
belirtir raporların tekrar yazışmaya neden olmadan tamamlanması hususunda yararlı olacaktır.
B. Adli Tıp Şube Müdürlüğümüz, Muğla ili sınırları içinde gerçekleşen akut (yeni olay) veya kronik cinsel saldırı mağdurlarının muayene ve rapor sürecine katkı vermektedir. Bu açıdan;
1. Cinsel saldırı mağdurlarından elde edilebilecek delillerin en kısa sürede toplanabilmesi açısından, Cumhuriyet Savcılıklarınca mağdurların olayı takiben en kısa sürede, UYAP sistemi üzerinden ve fiziki resmi yazı ile Adli Tıp Şube Müdürlüğü’ne yönlendirilmeleri,
2. Çocuk/yetişkin cinsel istismar mağdurlarının mesai saatleri içinde gönderilmeleri, mesai saatleri dışında olgu kabul edilmediği,
3. Olguların mümkün olduğunca delil kaybını önleyecek şekilde yıkanmadan, kıyafetlerini değiştirmeden yönlendirilmelerinin uygun olacağı.
C. Adalet Komisyonu Yeminli Bilirkişisi sıfatı ile tarafımızdan düzenlenen raporlar aşağıdadır;
1. Suça konu belgede bulunan imza veya yazı örneklerinin grafolojik incelemeleri,
2. Suça konu belgenin iğfal kaabiliyetini haiz bulunup bulunmadığı,
3. Yaralamalı ve ölümlü vakalarda travma ile ölüm nedeni arasında illiyet bağlantısı bulunup bulunmadığı,
4. Yaralamalı olaylarda tazminat davasına esas kalıcı iş göremezlik (maluliyet) oranının tespiti,
5. Yaralamalı olaylarda tazminat davasına esas, geçici iş göremezlik (tıbbi iyileşme) süresi tespiti,
6. Yaralamalı olaylarda tazminat davasına esas, tıbbi tedavi masraf tespiti,
7. Tıbbi tedavi kusuru (malpraktis) iddiası incelemeleri,
8. TCK 179/3 kapsamında, sanığın alkollü olarak emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edip edemeyeceğinin tespiti,
9. Tazminat davalarında sözleşme tarihinde hukuki ehliyetinin bulunup bulunmadığı hususlarında raporlar düzenlenmektedir.
D. Adli Tıp Şube Müdürlüğümüze otopsi yapılmak üzere gönderilen olgularda aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.
1. Cesetler çıplak olarak teslim alınmaktadır. Üzerinde herhangi bir kıyafet ya da eşya bulunan cesetler teslim alınmamaktadır. Kıyafetleri ile birlikte teslim etme konusunda ısrar edilen olgularda, cesedi getiren görevlilere, cesedin çıplak olarak teslim alındığına dair teslim-tesellüm belgesi imzalatılmakta olup, Şube Müdürlüğümüz cesetler üzerindeki kıyafetlerin çıkarılması, korunması ve saklanmasından ve kıyafetlerden çıkan kıymetli veya kıymetsiz eşyalardan sorumlu olmayacaktır.
2. Kimi kez, Adli Tıp Kurumu delil gönderme prosedürüne uygun olmayan şekilde cesetle birlikte, ip, bıçak, ilaç vb. olay yerinden elde edilen bazı eşyalar gönderilmektedir. Hem Muğla Adli Tıp Şube Müdürlüğü’nde hem de Adli Tıp İzmir Grup Başkanlığında Fiziksel İncelemeler İhtisas Dairesi bulunmamaktadır. Dolayısıyla gönderilen eşya üzerinde inceleme yapacak birim bulunmadığından delil gönderme prosedürüne uygun olsa bile teslim alınamayacağından, bu tür eşyaların Şube Müdürlüğümüze gönderilmemesi gerekmektedir.
3. Ölü muayene tutanaklarında, ölüm zamanı ile ilgili olarak Cumhuriyet Savcılığı’na ihbar edilme saati ya da Cumhuriyet Savcılığınca olay yerine intikal saati yer almakta olup bu saatler genellikle ölüm saatinden farklı olmaktadır. Otopsi yapılmak üzere Şube Müdürlüğümüze gönderilen cesetlerde olay ya da ölümün ne zaman olduğuyla ilgili bilginin ölü muayene tutanağında yer alması gerekmektedir.
4. Adli nitelikli ölümler, otopsi yapan hekimlerce Sağlık Bakanlığınca oluşturulan Ölüm Bildirim Sistemine girilmekte olup ölenin TC kimlik numarası, baba adı ve doğum tarihi vb. bilgilerin olmadığı durumlarda sisteme girilmesinde sıkıntılar ortaya çıkmaktadır. Bu bilgilerin olay yerinde ya da mahallinde elde edilmesi daha kolay olduğundan ölü muayene tutanaklarında bu bilgilerin eksiksiz olarak yer alması gerekmektedir.
5. Yabancı uyruklu cenazelerin otopsilerinin yapıldıktan sonra, gönderen Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından düzenlenen müzekkerede belirtilen kişiye veya konsolosluk yazısı ile teslim edilmesi istenen kişiye teslim edilmektedir. Otopsi amacıyla gönderilen yabancı uyruklu cenazelere ait müzekkerelerde veya konsolosluklarca teslim edilmesi gereken kişinin ismi belirtilmediği takdirde, yabancı uyruklu cenazeler Adli Tıp Şube Müdürlüğümüz Morgunda muhafaza edilmektedir.
6. Kimliği belirsiz cesetler ile kimliği belirlenmiş ancak teslim alınmayan cesetler, adli otopsileri yapıldıktan sonra, Şube Müdürlüğümüz morgunda 15 gün süreyle muhafaza altına alınmakta, kimliğinin belirlenememesi veya teslim alınmaması halinde, Muğla Menteşe Belediyesi marifeti ile gömdürülerek, mezar ada ve pafta numaraları, ilgili Cumhuriyet Savcılığına yazı ile gönderilmektedir.
7. Olay yeri ayrıntılı bilgileri ile, var ise iddiaları belirtir ifadelerin gönderilmesi, otopsi için yararlı olacağından dikkat edilmesi gerekmektedir.
E. Adli merciler tarafından sağlık kuruluşlarından, Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 75. ve 76. maddeleri kapsamında, suçun aydınlatılması ve delil elde etmek amacıyla şüpheli veya sanıklar ile mağdurların vücutlarından kan veya benzeri biyolojik örneklerle saç, tükürük, tırnak gibi örnekler alınarak, ilgili Mahkeme ve/veya Cumhuriyet Savcılıklarına gönderilmektedir.
1. Bunun için mahkeme kararı veya Cumhuriyet Savcısının talep yazısının UYAP üzerinden gönderilmesi, ne amaçla hangi örneğin alınmasının istendiğinin açıkça yazılması gerekmektedir.
2. Eğer DNA incelemesine yönelik kan veya diğer örneklerin alınması halinde, DNA incelemesi için alınan kan örneklerinin ilgili laboratuvara en kısa zamanda soğuk taşıma zincirine uyularak nakledilmesine dikkat edilmesi gerekmektedir.
Gönderme işlemi Adli Tıp Şube Müdürlüğümüzün görev alanı içinde olmadığından, Mahkeme veya Cumhuriyet Savcılıklarınca kurye ile gönderilebilecek şekilde buzlu bir termos temin edildiği takdirde, örnekler usulüne uygun olarak alınıp, cumhuriyet savcılığı yazılarında ismi belirtilen görevlilere teslim edilir.
3. Adli Tıp Şube Müdürlüğümüzde yapılan bu işlemler, Adli Tıp Kurumu Döner Sermaye Fiyat Listesine göre “Adli Muayene ve Rapor” işlemi olarak sisteme kaydedilip, bu çerçevede faturası düzenlenmektedir.
4. Örnek alma işlemi tamamlandıktan sonra örnekler, mahkeme/cumhuriyet savcısınca görevlendirilmiş olan kişiye teslim-tesellüm belgesi ile teslim edilmektedir.